Kaman cevizi, Ortalama ağırlığı 12 gram, iç ceviz oranı %54, iç ceviz yağ oranı %65 olup kuru ceviz tüketimi için idealdir. Ceviz meyve şekli üzüm salkımı şeklindedir. Eylül sonunda genellikle hasat edilmesi gerekmektedir. Kırma makineleri için ideal ölçülerde olan bir ceviz çeşididir.
Türkiye ceviz üretiminin %90'nı Kaman'da yapılmaktadır.
Kaman cevizinin meyvesi ve yaprakları sağlığa çok faydalıdır. Ceviz ağacının yaprakları sindirim sistemini çalıştırmaktadır ve aynı zamanda iştah açmaktadır. Ceviz meyvesinin mantar ve tümör tedavilerinde önemli bir yeri vardır. Aynı zamanda damar sertliğine karşı koruyucu ve ishal kesicidir. Kan dolaşımını düzenlemektedir, kanın pıhtılaşmasını engellemektedir, bağışıklık sistemini koruyarak vücudu hastalıklara karşı korumaktadır.
Ayrıca ağaçlarının kerestesinin ülke ekonomisine çok büyük katkıları bulunmaktadır. Ceviz kerestesinin mobilya sektöründe önemli bir yeri vardır. Ceviz ağacından yapılan mobilyaların dayanıklılığı ve kalitesi nesilden nesle aktarılmaktadır. Ayrıca ceviz ağacının kökleri boya üretiminde kullanılmaktadır. Özellikle el yapımı halılarda kullanılan cevizden elde edilen boyalar uzun yıllar rengini korumaktadır.
Kaman cevizi özellikleri nelerdir?
- Tohumdan yetişmiş ceviz ağaçları kuvvetli ve çok çabuk gelişim gösterip, geniş bir taç yapısına sahiptirler.
- Aşılı ceviz ağaçlarının ağaç habitusu ekolojik etkenlere bağlı olarak değişiklik göstermektedir.
- Taç gelişimini etkileyen en önemli özelliklerden biri de yan dalların meyve verme oranıdır. Yan dallarda çok fazla meyve veren ceviz ağaçları yayvan şekilde gelişim göstermektedir. Uç dallarda meyve veren ceviz ağacı ise dikine şekilde gelişme göstermektedir.
- Ceviz ağaçlarında dallanma 1 veya 2 metreden sonra başlamaktadır. Çok genç ceviz ağaçlarının gövdeleri pürüzsüz ve gümüş renklidir. Fakat ilerleyen yıllarda ağaç gövdelerinde pürüzler ve çatlaklar meydana gelmektedir. Kabuk renginde ise kararmalar meydana gelmektedir. Gri ve siyah arası bir renk gözlemlenir. Sürgünleri ise tüysüz, yeşil veya esmer renklidir.
- Yaprakları geniş ve elips şeklinde olup, tam kenarlıdır. Yaprak boyları ekolojik etkenlere bağlı olarak değişmektedir fakat genellikle 5 veya 15 santim arasında değişmektedir.
- Ceviz ağaçları tek evci olan bitkilerdir. Erkek ve dişi çiçekler aynı ağaçta bulunmaktadır. Sürgünler üzerinde bulunan yan tomurcuklardan meydana gelen püskül şeklindeki çiçekler erkek çiçeklerdir. İlkbahar sürgünlerinin ucunda oluşan çiçekler ise dişi çiçekler olarak isimlendirilmektedir. Erkek ve dişi çiçeklerin farklı zamanlarda açmaları ve olgunlaşmalarına dikogami adı verilmektedir. Ceviz ağaçlarında dikogami sebebi ile yabancı tozlanma olabileceği için uygun tozlayıcı çeşitlerinin üreticiler tarafından doğru olarak belirlenmesi ceviz yetiştiriciliğinde önemli bir yer almaktadır.
Kaman cevizinin 5 çeşidi bulunmaktadır.
Kaman 1 cevizinin özellikleri; meyve ağırlığı 12 gramdır, iç kurduna karşı oldukça dayanıklıdır, Kaman 2,3 ve 4'ten geç yapraklanır, ilkbaharda meydana gelen donlardan etkilenmez, meyve salkımları 4,8,12'lidir ve en önemlisi her sene aynı verimi vermektedir.
Kaman 4 cevizinin özellikleri; kabukları oldukça incedir, ceviz meyvesi kabuktan kolay ve kırılmadan çıkar, erken hasat yapılmaktadır ve taze ceviz olarak çok fazla tüketilmektedir, ceviz meyve içi rengi açık renklidir, 4'lü olarak meyve yapısı vardır ve Kaman 1 gibi her yıl aynı verimi vermektedir.
Kaman 5 cevizinin özellikleri; eylül sonunda hasat yapılmaktadır, protein ve yağ oranı yüksektir, verimi oldukça yüksek olup her yıl aynı verimi vermektedir, ilkbahar donlarında etkilenmez, iç ceviz ve dış kabuk rengi açık renklidir, ortalama 300 veya 500 yıl taçlanma yapmaktadır, hastalık ve böceklenmelere karşı dayanıklıdır, kış soğuklarından etkilenmez, şekli yuvarlaktır ve kırma makinelerine çok uygundur, ceviz meyvesi yenildiği zaman ağızda burukluk bırakmamaktadır, boyutları iri olup 16 veya 17 gram kabuk ağırlığı bulunmaktadır.
